Sayfalar

11 Ekim 2022 Salı

FATİH HARBİYE GENİŞ ÖZET

Fatih Harbiye Özet - Peyami Safa 

Kitabın ana karakterlerinden Neriman Fatih semtinde oturan alafranga bir şekilde yetişmiş ve hala babasıyla aynı evde yaşayan bir kızdır. Neriman Darülelhan'da (Konservatuar) okumaktadır. Neriman burada ud eğitimi almaktadır. Yedi yıllık nişanlısı Şinasi de aynı okulda kemençe eğitimi almaktadır. Neriman son zamanlarda Şinasi'den sürekli kaçmaya başlamıştır. Bir gün Neriman arkadaşı Fahriye'ye gideceğini söyleyerek okuldan sonra Şinasi'den ayrılır. Şinasi de son zamanlarda artan bu durumu iyice kafasına takmaya başlamıştır. Fahriye Beyazıt'ta oturmaktaydı. Ayrıldıktan sonra Şinasi de yavaş yavaş yürürken Beyazıt'ta Neriman'ın Fatih-Harbiye tramvayına bindiğini gördü. O an anladı ki Neriman arkadaşına değil başka yere gidiyordu. Bir anda Şinasi'nin dünyası başına yıkıldı. Bir kahveye oturdu ve son zamanlarda Neriman'ın değişen hareketlerini, söylediği yalanları, verdiği garip tepkileri düşünüp kendi içinde bir muhakeme yaptı. Daha sonra evine gidip yemek yedikten sonra Neriman'ın evine doğru gitmeye başladı. Evin kapısını hizmetçi Gülter çaldı ve Neriman'ın onunla birlikte olup olmadığını sordu. Şinasi, Neriman'ın hala eve gelmemiş olduğunu anlayınca çok şaşırdı. 

Şinasi, Neriman'ın babası Faiz Bey'le konuşmak için içeri girdi. Faiz Bey de Neriman'ın onunla olmadığını görünce çok şaşırdı. Normalde çok iyi sohbet eden ve bu sohbetten zevk alan bu iki insan bu gece sıkıntılı bir şekilde oturduktan sonra Şinasi müsaade isteyerek kalktı. Faiz Bey de bu saatlerde hep uyumasına rağmen bu gece uyku tutmamıştı ve camın önünde durmaya başladı. Bir otomobil sesi duydu. Neriman bu otomobille gelmişti eve. Hemen inip görünmeden eve doğru yürüdü Neriman. Sessizce kapıyı açtı ve yukarı kata çıkarken babasıyla karşılaştı. Utancından hızlı adımlarla odasına koştu ve kendini direk yatağa attı. Faiz Bey de arkasından giderken yerde konfeti kağıtları buldu daha sonra da odasına giderek uyudu. Ertesi gün Neriman çok geç uyandı ve yataktan çıkmadan öylece dün gece Macit'i, eğlenceyi, kokteyli ve şarkıları düşünüp durdu. Odaya hizmetçileri Gülter girdi ve saati söyleyerek geç olduğunu söyledi. Babasının da dün geceden dolayı bir açıklama beklediğini söyledi. Neriman da dün gece Fahriyelerde olduğunu ve geceye kadar saz yaptıklarını daha sonra da otomobille kendisini eve bıraktıklarını iletmesini söyledi. Tüm bunları duyan Faiz Bey'in içi rahatladı. Bunu duyan Neriman'ın da içi rahatladı hizmetçiden dün akşam Şinasi'nin de buraya geldiğini öğrendi ve yataktan kalktı. Neriman kalktı ve okuluna gitti. Okul çıkışı Fahriye'yle yürürken Şinasi onları gördü ve yürüyüşlerine katıldı. Neriman dün Fahriye'ye gittiğini ancak toplantıdan vazgeçtiği söyledi. Daha sonra da Macit'e denk geldiğini ve gece de onun otomobille kendisini eve bıraktığını söyledi. Bunları duyan Şinasi dün gece onun direk Fatih-Harbiye tramvayına bindiğini gördüğü için yalan söylediğini bilerek onu dinlemeye devam etti. Daha sonra da birden durdu ve geri döneceğini söyleyerek Neriman ve Fahriye'den ayrıldı. Neriman da bu doğu izlerini taşıyan hayattan sıkıldığını ve artık Beyoğlu gibi nezih yerlerde yaşamak istediğini Fahriye'ye söyleyerek beraber Beyoğlu'na gittiler. Löbon'un önünde durdu Neriman ve Macit'in içerde olabileceğini düşünerek içeri girdi. Alt katta olmadığını gördü ve yukarı kata çıktı. Macit ordaydı ve yanında bir kız vardı. Macit, Neriman'ı görünce onun yanına doğru hareket etti ve yanındaki kız da kalktı. Fahriye'yi de dışardan çağırdı Macit ve onlara haftaya perşembe Perapalas'da güzel bir balo olacağını söyledi ve onları davet etti. Düşüneceğini söyledi Neriman ve dışarı çıkıp Fatih'e geri dönmek için yola çıktı. Yolda yeni elbise için parayı nerden bulacağını, gece eve geç dönmek için ne yapabileceğini düşündü. Şinasi de eve gitmiş direk odasına çıkmış kız kardeşi Nezahet'e ve annesine hiçbir şey söylemeden kendini odasına kapatmıştı. Daha sonra Neriman oraya gelmiş ve hadi beraber bizim eve doğru yürüyelim demiştir. Şinasi de Neriman'ın eve geç gideceğinden dolayı onu bir sebep olarak göstermek istediğini anlayınca bu teklifi reddetti. Neriman da peki diyerek oradan ayrıldı. Şinasi de kalkıp kendini dışarı attı. Neriman eve geldiğinde semt karanlığa gömülmeye başlamıştı. Neriman bu erkenden eve kapanmaları, sokağın sessizliğini, herkesin eve tıkılıp kalmasını iyiden iyiye sevmemeye başlamıştı artık. Bunları düşünürken babası Faiz Bey eve geldi. Neriman hemen kalkıp Gülter'le beraber babasını karşıladı. Baloya gitmek için kıyafet almasının tek yolu babasından geçiyordu. Bunun için babasına yaranmaya çalışıyordu. Daha önce neredeyse hiç mutfağa girmemesine rağmen babasına yaranmak için akşam yemeğini hazırlamak için mutfağa bile girdi ancak pek bir şey yapmayıp üstüne işleri karıştırdı. Daha sonra güzel bir akşam yemeği yiyip oturdular. Kedileri Sarman, Neriman'ın kucağına çıkmış ve uyumuştu. Neriman da şarklıları kediye, garplıları da köpeklere benzetti. Bu benzetmeyi de babasına açarak tartışmak istedi ancak babasının savunmasına karşı gelecek birikimi olmaması ve baloya gitmek için babasıyla iyi geçinmesi gerektiğini düşünerek bu tartışmayı uzatmadı. Ertesi gün baloya altı gün kalmıştı ve Neriman çok heyecanlıydı. Kalkıp babasıyla kahvaltı etmek için aşağı indi. Babası dünkü tartışmadan sonra "matmazel" gibi kelimeler söyleyerek onunla bir garplı gibi konuşmaya çalışıyordu. Neriman bu dalga geçmeye en sonunda dayanamayıp bu yaptığının iyi bir şey olmadığını ve bu hareketlerini sevmediğini söyledi. Üstüne kendi yaşındaki kızların daha iyi şartlarda yaşadığını da söyledi ve ortam sessizliğe büründü. Daha sonra Neriman odasına çıktı ve derin düşüncelere daldı. Şinasi'yi ve Macit'i düşünerek bir karar vermeye çalışıyordu. Neriman, Fatih'e taşındıklarında Nezahet'le aynı okula gidiyorlardı. Faiz Bey'in, Nezahet'in abisinin kemençe çaldığını öğrenince onu eve çağırmaya başladı. Böyle eve girip çıktıkça Neriman'la aralarında bir yakınlaşma oluşmuştu ve Faiz Bey de Şinasi'yi gerçekten çok sevdiği için bu duruma göz yumuyordu. Macit'le ise altı ay önce arkadaşları aracılığıyla okulda tanışmıştı. Bir ay sonra Macit okulu bırakmışsa da Neriman'la aralarındaki muhabbet devam etti. Bu süreden sonra Neriman değişmeye başlamıştı bunu Şinasi başta olmak üzere herkes fark etmişti. Neriman odasında tüm bunları düşünürken babası odaya gelip Şinasi'yi bayadır görmediğini ve ona bu akşam kendilerine uğramasını iletmesini kızına söyledi. Neriman da derin düşüncelerinden silkelenip okula gitti. Şinasi'yi müdüriyet kapısının önünde bir öğretmenle konuşurken gördü. konuşmalarının bitmesini biraz bekledikten sonra dayanamayarak yanına gidip "Azıcık seninle görüşmek istiyorum. Dersten çıkınca beni bekle." dedi ve uzaklaştı. Dersten çıkınca beraber yürümeye başladılar. Her zaman geçtikleri yollardan geçiyorlardı. Bu yüzden duyguları hat safhadaydı. Şinasi ona artık çok değiştiğini ve başka şeyler istediğini söyleyince Neriman olduğu yerde kaldı ve nöbet geçirdi. Bu Neriman'a ara sıra olan bir durumdu şimdi de başına gelmişti. Şinasi onu tutup eve götürdü. Neriman eve girer girmez koşa koşa odasına gitti. Gülter ve Faiz Bey ne olduğunu anlamaya çalışıyordu. Şinasi "Yine nöbet geldi" dedi. Faiz Bey evlilik konusunda artık geç kaldıklarını ve bu sürecin hızlanması gerektiğini söyledi. Gülter, Neriman'ın yanına girmişti. Neriman ondan kendisi uyuyana kadar hikaye anlatmasını istemişti. Gülter de Neriman'ın annesini ve büyükannesi anlatmaya başladı. Onların ne kadar iyi bir ev hanımı olduklarını ve ne kadar bilgili olduklarını anlatıyordu. Neriman da bunların bazılarını saçma bularak dinliyordu. Daha sonra uykusu geldiğini söyleyerek odadan çıkarttı Gülter'i. Ertesi gün kahvaltıda babası kızına da evlilik mevzusunu açmıştı. Neriman da bunun için babasından üç ay istediğini söyledi ve balo mevzusunu açtı. Babası da Şinasi'yle gitme şartıyla gidebileceğini ve elbise de alabileceğini söyledi. Neriman, hâla babasının kendisini anlamadığını düşünüyordu ve çıkıp okula gitti. Şinasi'yi bulup çıkışta onla beraber çıktı. Babasının kendisine evlilik bahsini açıp açmadığını sordu. Şinasi de "Evet" diye cevap verdi. Neriman yine kendi arzularından, alafranga yaşamak istediğinden ve Şinasi'nin çok vurdumduymaz, değişim istemeyen biri olduğundan konuşmaya başladı. Şinasi de bunlara bazen kısa cevaplar vererek bazen de cevap vermeyerek dinliyordu. Neriman, Şinasi'nin başka şeyler bildiğinden şüphelenmeye başlamıştı. Neriman "Benimle baloya gelecek misin?" diye sordu. Şinasi bu teklifi kabul etti. Daha sonra Neriman "Kumaş bakmaya Beyoğlu'na gidelim mi?" diye sordu. Ancak Şinasi, Ferit'e söz verdiğini söyleyerek bunu reddetti ve oradan uzaklaştı. Ferit'in yanına giderken aklında sürekli bu yaşadığı olaylar vardı. Bu karmaşık düşünceler içinde Ferit'in yanına geldi. Bu sırada Neriman da balo için alışverişe çıkar. Elbise için vitrinleri gezmeye çıktığında dayısının kızlarına uğrar. Çünkü dayısının kızları bu işlerde oldukça bilgilidir. Eve gittiğinde bir kadının ağlamaktan harap olduğu
nu görür ve nedenini sorar. Nedeni kızının intiharıdır. Kızı Rus gitariste aşık olmuştur. İkisi de başta çok mutlulardır ve birbirlerini çok sevmektelerdir. Ancak çok sefil bir hayat sürmektedirler. Bu kızın canına tak emiştir. Günün birinde zengin bir adamla tanışan kız genci terk eder ve adamla yaşamaya başlar. Artık balolara gidebilmekte ve her istediğini yapabilmektedir. Ancak gerçek mutluluğu bulamamaktadır. Tahsil görmüş bir kız olduğundan hakiki güzelliği aramaktadır. Musiki, mutalaa ve samimiyet; Rus gencinde bunları bulabiliyordu ancak zengin adamda bunları bulamamaktadır. 
Sonunda, gence dönmeye karar verir ve aramaya başlar. Büyük uğraşlar sonucu bulur ama genç kabul etmez. Kız bunun verdiği üzüntü ile evine gider ve tabanca ile kendini öldürür. Bu hikayeden çok etkilenen Neriman evden izin alarak ayrılır. Kendi evine gelir ve babasına artık baloya gitmek istemediğini ve Şinasi ile evlenmeyi kabul ettiğini söyler.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder